Yazı:

Siz, ben, tüm bir gerçeklik aslında bir çeşit hologram olabilir. Yani gördüğümüz üç boyutlu gerçekliğimiz dediğimiz her şey, uzaktaki ince, iki boyutlu bir yüzeye depolanmış bilginin yansıması sayılabilir.

Hologram teorisi budur.

“Ben genç bir fizikçiyken bu düşünceyi söyleyen herkese kesin deli derdim.” Clifford Johnson¹

Konuya girmeden önce hologram nedir, onu tanıyalım:

Hologram; holo (bütün) ve gramma (mesaj) sözcüklerinin karışımıdır. Bir ışık alanını, yani bir ışık kaynağından çıkmakta olan ışığı, bir görüntü elde etmek adına kullanma tekniği ile yapılmış bir fotoğraftır.

Daha basit bir anlatımla bir hologram, 3D fotoğraftır.

Bu foto, üç boyutlu bir şekil ortaya çıkaracak biçimde kodlanmış iki boyutlu (düz) bir satıhta yer alan motiflerle oluşur. Söz konusu düz yüzeye kodlanmış veriler (oluşturulan şekiller), bu yüzeye ışık verildiğinde (içinden ışık geçirildiğinde) 3D görüntü yaratırlar.

Normal fotoğraflardan farkı, bu görüntü için lens kullanılmaması ve resmi yapılacak objeyi üç boyutlu olarak göstermesidir. Fotoğraf filminde bir negatif görünüm; hologramda ise görüntünün var edilebilmesi için gerekli şekiller (bilgiler) vardır.

Hologramı en önemli özelliği parçalara ayrılsa da, bu bölünmüş parçalardan -bütün ile elde edilen- görünümün var edilebilmesidir. Örneğin bir insan hologramı baş ve beden olarak ikiye ayrılsa; baş hologramı ya da beden hologramı, o insanın görüntüsünü -sadece baş veya beden değil- bütün olarak vermektedir.

Evrenin iki boyutlu bir yüzeyden yansıyan bir hologram olması teorisi ise kara deliklere dayalıdır: Karadeliğe düşen her şey sonsuza dek kaybolsa da, içerdiği bilginin bir kopyası dağılıp -tıpkı bilginin bilgisayarda depolanması gibi- kara deliğin "olay ufku" (event horizon) adı verilen yüzeyinde depolanmaktadır.

“Bu yüzden kara deliğin dışına bakarak içinde ne olduğunu yakalayabiliriz.” Clifford Johnson

Popüler Amerikalı sicim teorisyeni fizikçi Brian Greene bu konuya açıklık getirmek adına bir düşünce deneyi sunar ve bir karadeliğe cüzdanını attığını varsayar: “Cüzdanım iki yerde var oluyor: Karadeliğin içinde sonsuz da dek kaybolmuş üç boyutlu bir şey var. Bir de yüzeyde bilgi olarak kalan iki boyutlu şey var. Teoride karadeliğin dışındaki bilgiyi kullanabilir, cüzdanımı yeniden inşa edebiliriz. (...) Bir karadeliğin içindeki uzayla, dışındaki veya başka bir yerdeki uzayda aynı kanunlar geçerli. Yani bir karadeliğin içindeki nesne, karadeliğin yüzeyindeki bilgi ile tanımlanabiliyorsa, evrendeki her şey, galaksilerden yıldızlara, size ve bana, hatta uzayın kendisine kadar her şey, uzakta iki boyutlu bir yüzeye depolanmış bilginin yansıması olabilir.”

İnanılması gerçekten güç olan bu sözlerin sahiplerinin kurgu bilim yazarları değil, teorik fizikçiler olmaları sözlerin gerçeklik katsayısını, bu yüzden de çarpıcılığını katlamaktadır.

“Üç boyutlu evren, tıpkı bir hologramın illüzyon olması gibi bir illüzyon mu? Ben, dünyanın bir çeşit illüzyon; benzersiz ve kesin gerçekliğin ise evrenin yüzeyindeki iki boyutlu bir gerçeklik olduğu şeklinde düşünmekteyim.” Leonard Susskind²

[1] İngiliz kuramsal fizikçi, Güney Kaliforniya Üniversitesi Fizik ve Astronomi Bölümü profesörü.

[2] Stanford Üniversitesi'nde teorik fizik profesörü ve Stanford Teorik Fizik Enstitüsü yöneticisi.